Dirsekte uyuşma, karıncalanma ya da elde his kaybı birçok kişinin zaman zaman yaşadığı ama çoğunlukla önemsemediği bir durumdur.
Oysa bu belirtiler, basit bir yorgunluktan çok daha ciddi bir sağlık sorununa, yani kubital tünel sendromu hastalığına işaret ediyor olabilir.
Bu hastalık, dirseğin iç kısmında yer alan ulnar sinirin sıkışmasıyla oluşur ve tedavi edilmediğinde kalıcı sinir hasarına yol açabilir.
Kubital Tünel Sendromu Nedir?
Kubital tünel sendromu, ulnar sinirin “kubital tünel” adı verilen dar bir kemik ve bağ dokusu kanalında sıkışması sonucu ortaya çıkan sinir bası hastalığıdır.
Bu sinir, küçük parmak ve yüzük parmağının hissini iletmekten, elin ince kaslarının hareketini sağlamaktan sorumludur.
Sinir uzun süre baskı altında kaldığında önce geçici uyuşmalar başlar, ardından duyu kaybı ve kas zayıflığı gelişir.
Belirtiler Nasıl Ortaya Çıkar?
Dirsekte uyuşma genellikle ilk fark edilen belirtidir.
Başlangıçta yalnızca dirseği bükülü tutarken (örneğin bilgisayar kullanırken veya telefonla konuşurken) ortaya çıkan karıncalanma zamanla sürekli hale gelir.
Diğer tipik belirtiler şunlardır:
- Küçük parmak ve yüzük parmağında uyuşma, karıncalanma
- Dirseğin iç kısmında ağrı veya yanma hissi
- El kaslarında güç kaybı
- Kavrama zorluğu, eşyaları düşürme
- Gece uykudan uyandıran uyuşma hissi
Bu belirtiler genellikle zamanla ilerler ve tedavi edilmezse elin iç kaslarında erime (atrofi) meydana gelebilir.
Nedenleri Nelerdir?
Kubital tünel sendromunun en sık nedenlerinden biri dirseğin uzun süre bükülü kalmasıdır.
Bilgisayar başında çalışma, araç kullanma, telefonu omuzla kulağa sıkıştırarak konuşma veya masada dirseği sert yüzeye dayamak sinir basısını artırır.
Diğer nedenler şunlardır:
- Dirsek bölgesine alınan travmalar
- Kemik çıkıntıları veya kist oluşumları
- Romatoid artrit gibi eklem hastalıkları
- Doğuştan dar kubital tünel yapısı
Özellikle masa başı çalışanlar, müzisyenler, sürücüler ve el işi yapan kişiler bu sendrom açısından risk altındadır.
Tanı Nasıl Konur?
Tanı, hastanın şikayetleri ve fizik muayene bulgularına dayanır.
Tinel testi (dirseğin iç kısmına hafif vurulduğunda küçük parmakta karıncalanma hissi oluşması) pozitifse, kubital tünel sendromu olasılığı artar.
Kesin tanı için EMG (Elektromiyografi) testi yapılır.
Bu test, ulnar sinirin dirsek seviyesindeki iletim hızını ölçerek sinir basısının yerini ve şiddetini belirler.
Gerekli durumlarda ultrason veya MR görüntüleme ile sinirin çevresindeki yapısal değişiklikler de incelenebilir.
Tedavi Yöntemleri
Erken evrede tanı konulan hastalarda genellikle ameliyatsız tedavi yeterlidir.
- Dirseğin düz tutulması,
- Sert yüzeylere yaslanmaktan kaçınılması,
- Geceleri dirsek ateli kullanımı,
- Anti-inflamatuar ilaçlar ve fizik tedavi yöntemleri, sinir üzerindeki basıyı azaltır.
İleri evrelerde veya sinir basısının uzun süredir devam ettiği olgularda, cerrahi tedavi (kubital tünel dekompresyonu veya sinir transpozisyonu) gerekebilir.
Ameliyatla sinir serbestleştirilir ve baskı tamamen ortadan kaldırılır.
Gecikmiş Tedavinin Sonuçları
Tedavi geciktiğinde ulnar sinir kalıcı hasar görür.
Bu durumda elde duyu kaybı, parmaklarda şekil bozukluğu ve kalıcı kas zayıflığı gelişebilir.
Bu nedenle dirsek veya el uyuşmasını “geçer” diyerek ihmal etmek yerine, erken dönemde uzman bir hekime başvurmak son derece önemlidir.
Korunma Yolları
Kubital tünel sendromu büyük oranda önlenebilir bir hastalıktır.
Aşağıdaki basit önlemler sinir basısı riskini azaltır:
- Dirseği uzun süre bükülü tutmaktan kaçının.
- Bilgisayar kullanırken dirseklerinizi masa kenarına dayamayın.
- Gece yatarken dirseğin düz kalmasını sağlayacak pozisyon tercih edin.
- Düzenli esneme ve sinir kaydırma egzersizleri yapın.
- Dirseğe doğrudan basınç uygulayan alışkanlıklardan (örneğin kolu masaya yaslama) uzak durun.
Sonuç
Dirsekte uyuşma ve karıncalanma, vücudun size verdiği bir uyarı sinyalidir.
Bu belirtiler sık tekrar ediyorsa, nedeni büyük olasılıkla kubital tünel sendromudur.
Erken tanı konulup tedaviye başlanırsa, sinir fonksiyonları tamamen korunabilir ve kalıcı hasar oluşmadan iyileşme sağlanabilir.
Basit yaşam düzenlemeleri, ergonomik önlemler ve gerektiğinde tıbbi müdahale ile bu sessiz ama ilerleyici hastalık kontrol altına alınabilir.
